ჭორვილის ქვეყნის ჯადოქარი

ტოტო, ასე მგონია, რომ კანზასში აღარ ვართ!
ფრენკ ბაუმი, “ოზის ქვეყნის ჯადოქარი”

ჩინური სიბრძნე ამბობს – ჩრდილში დგომა სჯობს, მაშინ მათაც კარგად დაინახავ, ვინც მზის გულზეა და მათაც, ვინც ჩრდილშიაო. ბიძინა ივანიშვილი იმდენ ხანს იდგა ჩრდილში, რომ დასანახი, ალბათ, არც არვინ დარჩა და მზეზე გამოსვლაც განიზრახა.

ანტრე, ბატონო!

მაგრამ ქართული საჭადრაკო დაფა სავსეა და არც ცარიელი უჯრედებია დარჩენილი. ბიძინა ივანიშვილის პარტიას დიდი არჩევანი არ აქვს. დაგვპირდნენ, რომ  საპროგრამო მონახაზს ის 7 ოქტომბერს გაგვიმხელს, მაგრამ ამ პოლიშინელის საიდუმლოში გასამხელი არც არაფერია. ეჭვგარეშეა, რომ პატრიოტულ-პოპულისტურ ნიშას დაიკავებს მემარცხენე შეფერილობით და ამგვარი გემოვნების (თუკი ამას გემოვნება ჰქვია) ელექტორატის დარაზმვას შეეცდება. ლოზუნგებიც უკვე კარგად ცნობილი და მრავალგზის გადაღეჭილი ექნება:

გულდამწვარნი ბრიტანეთს დავტირით…

ჩემო თვალნათელო, ჩემო სანატრელო,
ოდესმე დიდი ყოფილხარ ბრიტანეთო…

როდესაც ცუდი ამბავი გაქვს სათქმელი, ნელ-ნელა, შემოვლით შეაპარე ადამიანს, ერთბაშად ნუ მიახლი, გულს ნუ დაუხეთქავო – ასე მასწავლიდა ბაბუაჩემი, ცხონებული ნიკიფორე. აბა ამ რუსთავი ორმა რა ქნა იმ დღეს – ჯერ ხეირიანი გამარჯვებაც არ ჰქონდათ ნათქვამი, რომ დამეძგერნენ და ცხარე ცრემლით მატირეს დიდი ბრიტანეთი… თუმცა, რაღაის დიდი – დიდი კი არა, სულ მთლად დაჩამიჩებულა და დაბეჩავებულა საბრალო.

არა, ანგლოფილი არასდროს ვყოფილვარ, უფრო – პირიქით – ასე მგონია, ოთხი მუშკეტერი სენ ჟერვეს ციხე-სიმაგრეს რომ იცავდა, მათ მიერ ინგლისელ ჯარისკაცთა თავებზე დაცლილ მუშკეტთა ტყვიებიდან, რამდენიმე ჩემიც იყო… მაგრამ ახლა, ასე მოუმზადებელზე რომ მოგახლიან კახურად: გაძვირებულა საწვავი, ტრანსპორტი და საკვები – ბრიტანეთი ინფლაციას ვერ უმკლავდება, ლონდონში საკვებ პროდუქტზე ფასები ისე სწრაფად იზრდება, რომ გამყიდვლები საფასართა გამოცვლას ვერ ასწრებენ და ქვეყნის ხვალინდელ დღეზე პროგნოზს ეკონომისტები კი არა, ნამუსიანი ბუკმეკერიც ვეღარ აკეთებს-ო – სულ რომ ქვა გეგდოს, ქვა გულის ადგილას, ისიც კი დაგეწვება ადამიანს.

რუსეთთან დაწინდულები: განსლავების ჩეხური გამოცდილება

ძნელია იყო რუსი – სამყაროს სევდა გაწევს გულზე.

მსოფლიოს ხალხთა სულთა გამგებნი, მართლმადიდებელთა მცველნი და მეზობელ ხალხთა მოამაგენი. მესამე რომი. ამაზედ კიდევ სლავთა საძმო და რუსეთის მისია, როგორც ყველა სლავის პატრონისა.

დიდი ტვირთია რუსობა. დიდი.

ჩვენი, ქართველთა მისია კი რუსთათვის ამ ძნელ ბედში შეხიდება ყოფილა, – ასე უბრძანებია რუის-ურბნისის მიტროპოლიტს, მეუფე იობს.

ეკონომიკური აზროვნების წესის საზღვრები

ფოლ ჰეინე
Limitations of the Economic Way of Thinking

ცნობილმა მწერალმა-ეკოლოგმა ბილ მაქიბენმა თავისი ახალი სტატია ჟურნალ Audubon-ისთვის შემდეგი წინადადებით დაიწყო:

მოდით, ვივარაუდოთ, რომ ხეები სხვა არაფერია, თუ არა ვერტიკალური ბოჭკოვანი ბოძები, რომ ტყეს იმდენივე სულიერი ან ესთეტიკური ღირებულება აქვს, რაც ავტოსადგომს, რომ ტყის ბინადარნი მხოლოდ კალორიის ტომრები არიან და რომ ივნისის მზით გამთბარი ფიჭვის წიწვების არომატი უბრალოდ თქვენი ავტომობილის სალონში ჩამოკონწიალებული ფიჭვის აეროზოლის სუნის მსგავსია.

სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, მოდით, ვივარაუდოთ, რომ თქვენ რაღაც იმგვარი შესცოდეთ, რომ ღმერთმა დაგსაჯათ და ეკონომისტად გაქციათ.

სინამდვილეში, მაქიბენს არ სჯერა, რომ ეკონომისტის აზროვნების წესი მართლაც ასეთი მკვახეა, მაგრამ მისი ნათქვამი მაინც ღიმილის მომგვრელია, იმიტომ რომ ეკონომისტებმა შეიძინეს რეპუტაცია ადამიანებისა, რომლებმაც “ყველაფრის ფასი იციან, მაგრამ – არაფრის ღირებულება”, როგორც ოსქარ უაილდი ამას ცინოკოსებზე ამბობდა.

ომი დამთავრდა. შიმშილის გეშინოდეთ, ხალხო

კლიმატი იცვლება.

ზოგან გვალვა გვიტევს, ზოგან – წყალი. სოფლის მეურნეობისთვის ვარგისი მიწები და მოსავლიანობა მცირდება და ეს სავალალო შედეგებით გვემუქრება. რუსეთში ხორბლის დაბალი მოსავალი თუ სიცხის ბრალია, კანადაში მომეტებულ წვიმებს უჩივიან. სასაქონლო ბირჟებზე კი პროდუქტზე ფასები მატულობს.

არადა, ჩვენი პოლიტიკოსები (თითქოს სხვა პრობლემები დაილიაო) გენმოდიფიცირებულ პროდუქტთან სამკვდრო-სასიცოცხლო ბრძოლაში არიან ჩართულნი. დაახლოებით 1 წლის წინ იყო, ქრისტიან-დემოკრატებმა გენმოდიფიცირებული პროდუქციის აკრძალვა რომ მოითხოვეს და პრეზიდენტმა მხარს დაგიჭერთო, დაპირდა…

ეს არის სიპ ქვაზე ჩამომჯდარი პოპულიზმი, ვინაიდან არ არსებობს არც ერთი დამამტკიცებელი საბუთი იმისა, რომ გენმოდიფიცირებული საკვები ჯანმრთელობისთვის მავნებელია, თუ იმ ტიპის “სამეცნიერო” სტატიებს არ ვიგულისხმებთ, ემულგატორების ნომრებს რომ ჩამოთვლიან ხოლმე და ამტკიცებენ – გვწამლავენ მასონებიო…

კოსოვოს დამოუკიდებლობა

გაეროს უმაღლესი სასამართლოს 2010 წლის 22 ივლისის  გადაწყვეტილების თანახმად, კოსოვოს მიერ ცალმხრივად დამოუკიდებლობის გამოცხადებით საერთაშორისო სამართლის ნორმები არ დარღვეულა.

ეს იურიდიული საკითხია.

მაგრამ არამხოლოდ.

კოსოვოს მიერ დამოუკიდებლობის თვითგამოცხადებას და ამ დამოუკიდებლობის აღიარებას აშშ-სა და კიდევ 68 სახელმწიფოს მიერ წინ ბევრი რამ უძღოდა და, თუ ყველაფერი არ გავითვალისწინეთ, ჩვენი შეფასება მცდარი იქნება.

სტალინი და მინიპუტები

თოვდა… და თბილისს ებურა თალხი,
დუმდა სიონი და დუმდა ხალხი.
“25 თებერვალი”, კოლაუ ნადირაძე

სტალინის ძეგლის აღება საზოგადოებისთვის უნდა ეკითხათო – უბრძანებია, თურმე, სოზარ სუბარს.

კი მაგრამ, ეგ ძეგლი რომ დადგეს, განა კითხეს საზოგადოებას? კითხეს, ვთქვათ, სოზარის მამას ან დედას ან ბებია-ბაბუებს?

ამას გარდა, ეს მუდმივად და ყველაფერზე ძახილი: “საზოგადოებას რატომ არ კითხეთ” “საზოგადოებას არაფერს ეკითხებიან” სასაცილოა. სადღაც შადრევანი დადგეს – რატომ არ კითხეს საზოგადოებას? სადღაც ხე დარგეს – საზოგადოებას რატომ არ კითხეს? სადღაც მდინარეზე გადეს ხიდი – საზოგადოებას კვლავ არაფერი კითხეს… და როგორ უნდა ეკითხათ, გეთაყვა, რეფერენდუმის გზით თუ – პლებისციტის?

დემოკრატია ხალხის ძალაუფლებას ნიშნავს, მაგრამ ხალხი ქვეყნის მართვასა და გადაწყვეტილებების მიღებაში არჩევნების გზით მონაწილეობს და ძალაუფლების დელეგირებას ახდენს ხოლმე. ასე ხდება. ხელისუფლება კი იმისთვის არსებობს, რომ დელეგირებული ძალაუფლება მისი კომპეტენციის ფარგლებში გამოიყენოს და ყოველ წუთას და ყველა საკითხზე პლებისციტები არ ატაროს.

დიადი რუსი ჯუჯა

პეტრა პროხაზკოვა

ეს რა ძნელი საქმე ყოფილა, მუდამ პირველი და ყველაზე უკეთესი იყო.

აი, ხრუშჩოვის დროს საბჭოთა კავშირმა 100 მილიონი ტროტილის ძალის ბომბი შექმნა. რუსებამდე ეს ვერვინ მოახერხა. ბომბი 1,6 ათასი კვადრატული მეტრი ფართობის უზარმაზარ პარაშუტს გამოაბეს და თვითმფრინავიდან გადმოაგდეს. მანამდე ასეთი რამ თავშიაც კი არვის მოსვლია. ხუმრობა ხომ არაა – ამ პარაშუტიდან 12 მილიონი ქალის წინდა შეიკერებოდა.

ევროპაში ყველაზე მაღალი ცათამბჯენიც მოსკოვში უნდა აშენებულიყო, თუმცა კრიზისმა ის რამდენიმე სართულით ჩამოადაბლა. მაგიერ, რუსებს მსოფლიოში ყველაზე დიდი კოსმოსური ხომალდი – „ბურანი“ ჰქონდათ, მართალია ის მხოლოდ ერთხელ აიჭრა ზეცაში, მაგრამ, რა ვუყოთ მერე.

არჩევნების შემდეგ: ვერ შევცვალეთ?

იმიტომ რომ, აგრესიული სლოგანი “ჩვენ შევცვლით” სრულ შეუსაბამობაში იყო “ალიანსის” მშვიდ, თითქმის კამერულ საარჩევნო კამპანიასთან და მისი ლიდერის არამტკიცე, მერყევ და, ზოგ შემთხვევაში, გაუგებარ ნაბიჯებთან.

ესეც რომ არა, სლოგანი “ჩვენ შევცვლით” იმთავითვე არასწორად იყო შერჩეული. ის უფრო “ეროვნულ საბჭოს” გამოადგებოდა – პოლიტიკურ ძალას, რომელიც პრაქტიკულად ყველა საკითხზე ხელისუფლებისგან განსხვავებულ გზას გვთავაზობდა ამომჩევლებს. ალასანიასა და უგულავას შორის კი ბევრად მეტია საერთო, ვიდრე ეს ლოზუნგს – “ჩვენ შევცვლით” მიღმა ჩანს.